بولیمیا از اختلالات تغذیه‌ای است و بیماری‌ای جدی محسوب می‌شود. بولیمیا در صورت درمان‌نشدن می‌تواند زندگی فرد را تهدید کند. افراد مبتلا به این بیماری هنگام غذاخوردن کنترلی روی خود ندارند. آنها سپس با روش‌های غیرسالم تلاش می‌کنند تا کالری دریافتی اضافی را از بین ببرند. این افراد برای جلوگیری از افزایش وزن و چاقی از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. به‌عنوان مثال ممکن است آنها به‌طور مرتب باعث استفراغ خود بشوند (استفراغ تعمدی یا القای استفراغ)، از داروهای ملین یا مدر یا مکمل‌های کاهش وزن استفاده کنند، رژیم‌های غذایی سختی بگیرند و یا بیش‌‌ازحد ورزش کنند. اگر می‌خواهید با این بیماری بیشتر آشنا بشوید، ادامهٔ این مطلب را از دست ندهید.

مبتلایان به بولیمیا از وزن و اندام‌شان راضی نیستند. این افراد معمولا تصویر بدی نسبت به اندام خود دارند و خودشان را به بدترین شکل ممکن قضاوت می‌کنند. بولیمیا بیشتر درباره تصورات فرد نسبت به خودش است. بنابراین درمان آن نیز دشوار است. اما درمان‌های مؤثری وجود دارند که به فرد کمک می‌کنند تا احساس بهتری نسبت به خودش داشته باشد و با الگوی تغذیه سالم از بروز عوارض این بیماری جلوگیری بکند.

علائم و نشانه‌های بولیمیا عبارت‌اند از:

نارضایتی فرد از وزن و اندامش؛

زندگی با ترس افزایش وزن؛

غذاخوردن زیاد و غیرطبیعی در یک وعدهٔ غذایی و تکرار آن؛

ازدست‌دادن کنترل خود هنگام غذاخوردن، به شکلی که احساس می‌کنید نمی‌توانید غذاخوردن‌تان را متوقف کنید؛

استفراغ تعمدی یا ورزش‌کردن بیش‌‌ازحد تا بتوانید مانع از افزایش وزن‌تان پس از پرخوری بشوید؛

مصرف داروهای ملین، مدر یا تنقیه پس از غذاخوردن. درحالی‌که نیازی به مصرف آنها نباشد؛

رژیم‌های غذایی سخت یا خودداری از خوردن بعضی غذاها؛

مصرف بیش‌ازحد مکمل‌های رژیمی و محصولات گیاهی برای کاهش وزن.

شدت بولیمیا به‌وسیلهٔ تعداد دفعاتی که فرد از اقدامات ناسالم برای کاهش وزن استفاده می کند، مشخص می‌شود. هرچه دفعات تکرار این اقدامات بیشتر باشد، بولیمیا شدیدتر است. زمانی‌ می‌گوییم فرد مبتلا به بولیمیاست که حداقل ۱ بار در هفته و به‌مدت حداقل ۳ ماه از روش‌های ناسالم برای کاهش وزن استفاده بکند.

چه‌زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

درصورت داشتن هریک از علائم بولیمیا، در اولین فرصت به پزشک مراجعه بکنید. بولیمیا در صورت درمان نشدن می‌تواند تأثیرات مخربی روی سلامتی داشته باشد.

با پزشک یا روان‌پزشک دربارهٔ علائم و احساس‌تان نسبت به بولیمیا صحبت بکنید. اگر تمایلی به شروع درمان ندارید، با فرد مورداعتمادتان (مانند دوست، همسر، مربی یا هر فرد دیگری) دربارهٔ وضعیت‌تان صحبت بکنید. شاید آن فرد به شما در برداشتن اولین گام‌ها برای درمان بولیمیا کمک بکند.

به عزیزانی که علائم بولیمیا را دارند، کمک بکنید

اگر دوست یا فردی از خانواده‌تان علائم بولیمیا را دارد، صادقانه و با حوصله با او صحبت بکنید. شما نمی‌توانید کسی را به‌زور پیش پزشک ببرید. اما می‌توانید در این راه حامی و مشوق آنها باشید. همچنین می توانید یک پزشک یا روان‌پزشک خوب پیدا کنید و برای عزیزتان وقت ملاقات بگیرید و حتی با او پیش پزشک بروید.

ازجایی‌که بیشتر مبتلایان به بولیمیا وزن طبیعی دارند یا اضافه‌وزن‌شان چشمگیر نیست، معمولا اطرافیان متوجه مشکلی نمی‌شوند. شما با مشاهدهٔ علائم زیر می‌توانید متوجه بروز بولیمیا در اطرافیان‌تان شوید:

  • اعتراض و شکایت دائمی از چاق‌شدن؛
  • دیدگاه غیرواقعی و بسیار منفی فرد نسبت به بدن خود؛
  • مصرف بیش‌ازحد غذا در یک وعده، به‌خصوص مصرف غذاهایی که فرد در حالت طبیعی نمی‌خورد؛
  • رژیم‌های لاغری سخت؛
  • فرد تمایلی به غذاخوردن در جمع یا جلوی دیگران ندارد؛
  • رفتن به دستشویی بلافاصله بعد از غذا، در حین غذا یا دستشویی‌رفتن‌های طولانی؛
  • ورزش‌کردن بیش‌ازحد؛
  • ایجاد زخم یا پینه روی بند انگشت‌ها یا دست‌ها؛
  • آسیب‌های دندان یا لثه؛
  • تغییر وزن؛
  • ورم دست و پا؛
  • ورم چانه و صورت در اثر بزرگ‌شدن غده‌ها.
  • علل بروز بولیمیا

علت دقیق بروز بولیمیا مشخص نیست. اما عوامل زیادی در بروز و پیشرفت اختلالات تغذیه‌ای مؤثرند. ازجمله ژنتیک، بیولوژی، سلامت عاطفی، انتظارات اجتماعی و سایر مسائل در بروز این اختلالات نقش دارند.

عوامل مؤثر در بروز بولیمیا

دختران و زنان بیشتر از پسران و مردان در معرض ابتلا به بولیمیا قرار دارند. بولیمیا معمولا در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی بروز می‌کند. عواملی که خطر ابتلا به بولیمیا را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:

بیولوژی: افرادی که اقوام درجه‌یک‌شان (مانند والدین یا فرزندان) از اختلالات تغذیه‌ای رنج می‌برند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به اختلالات تغذیه‌ای مانند بولیمیا هستند. اضافه‌وزن در زمان کودکی و نوجوانی نیز خطر بروز بولیمیا را افزایش می‌دهد.

مشکلات عاطفی و روانی: مشکلات عاطفی و روانی مانند افسردگی، اختلالات اضطراب و مصرف مواد مخدر ارتباط نزدیکی با بروز اختلالات تغذیه‌ای دارند. مبتلایان به بولیمیا معمولا دربارهٔ خودشان احساس منفی دارند. در برخی موارد، اتفاقات ناگوار و استرس محیطی نیز عوامل بروز اختلالات تغذیه‌ای هستند.

رژیم غذایی: افرادی که برای لاغری رژیم می‌گیرند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به اختلالات تغذیه‌ای قرار دارند. بیشتر مبتلایان به بولیمیا، بین دفعات پرخوری‌شان، رژیم‌های سخت لاغری را دنبال می‌کنند. این امر خود می‌تواند از عوامل محرک پرخوری بعدی باشد. سایر عواملی که خطر پرخوری را افزایش می‌دهند، عبارت است از استرس، تصویر بد ذهنی نسبت به خود، غذاها و خستگی.

پیشگیری

اگرچه هیچ راه قطعی برای پیشگیری از بولیمیا وجود ندارد، ولی می‌توان پیش از اینکه وضعیت افراد بدتر بشود، آنها را به سمت رفتار و عادات سالم راهنمایی کرد. اقدامات زیر در پیشگیری از بولیمیا یا بدترشدن آن مؤثر است:

به کودک‌تان کمک بکنید تا فارغ از وزن و شکل اندامش، تصویر ذهنی خوبی از خود بسازد. به او بیاموزید که اعتمادبه‌نفس‌ به اندام ارتباطی ندارد.

وعده‌های غذایی سالم را به‌طور منظم و به‌شکل خانوادگی در کنار یکدیگر میل کنید.

در خانه دربارهٔ وزن صحبت نکنید. به‌جای آن بیشترِ تمرکزتان را بر روی داشتن سبک زندگی سالم بگذارید.

رژیم‌های سخت و عادات ناسالم کاهش وزن مانند استفاده از مکمل‌های کاهش وزن، استفاده از ملین‌ها یا استفراغ تعمدی را برای کاهش وزن تشویق نکنید.

درصورتی که گمان می‌کنید در آستانهٔ ابتلا به بولیمیا قرار دارید، با پزشک مشورت بکنید. معمولا پزشک می‌تواند شاخص‌های نشان‌دهندهٔ اختلالات تغذیه‌ای را در مراحل اولیه شناسایی کرده و از پیشرفت آن جلوگیری بکند.

اگر گمان می‌کنید کسی از خویشان یا دوستان‌تان مشکلات تغذیه‌ای یا اختلالات تغذیه‌ای دارد، با او حرف بزنید، از او حمایت و به او کمک بکنید. 

منبع: چطور